Bij de start van de Kempencollectie in 2019 hadden de negen deelnemers samen circa 300.000 objecten in hun collecties. De depots waren overvol en sommige voorwerpen waren amper toegankelijk. Laat staan dat ze aan het publiek gepresenteerd konden worden of beschikbaar waren voor onderzoek en educatie. Daarbovenop worden er steeds hogere eisen gesteld aan collectiebeheer die vaak kostbaarder en arbeidsintensief zijn, terwijl de beschikbare budgetten juist afnemen.
Samen staan we sterk
Bladel, Reusel, Bergeijk, Oirschot en Eersel: ze koesteren allen hun eigen identiteit, en ook de nodige rivaliteit ten opzichte van de buren. Toch delen ze veelal dezelfde geschiedenis, tradities en gebruiken. Deze gedeelde afkomst is de basis van de Kempencollectie. Door de verschillende collecties als één Kempencollectie te beschouwen wordt het collectiebeheer efficiënter, eenvoudiger en overzichtelijker. Daarnaast worden de exposities interessanter voor het publiek en hebben geïnteresseerden dankzij digitale toepassingen eenvoudiger toegang tot een groter deel van de collectie.
Door de collectieprofielen van de verschillende heemkundekringen en musea op elkaar af te stemmen vertellen de deelnemers nu niet meer allemaal het verhaal van de Kempen in een bepaalde periode, maar presenteren ze samen de Kempische geschiedenis aan de hand van bijvoorbeeld lokale verhalen. Op deze manier kan de bezoeker op elke locatie weer een nieuw stukje van de Kempen ontdekken.
Door de verschillende collecties als één Kempencollectie te beschouwen wordt het collectiebeheer efficiënter, eenvoudiger en overzichtelijker.
Naast de presentaties hebben de collectieprofielen ook de nodige invloed op het collectiebeheer. Ze zijn immers het uitgangspunt voor het (her)waarderen van de collecties. Hierdoor is het totale aantal erfgoedobjecten in Kempen van 300.000 teruggebracht tot nog maar 150.000!
Virtuele Collectie
Brabant Cloud speelt een belangrijke rol binnen de Kempencollectie. De deelnemende organisaties zijn bij aanvang van het project overgestapt naar Memorix Maior. Het migratieproces heeft bij veel organisaties de ogen geopend. Onder meer verschillen in schrijfwijzen en het gebruik van allerlei verschillende velden voor hetzelfde doel kwamen hierbij aan het licht. Dit is dan ook nog steeds regelmatig het onderwerp van gesprek in de maandelijkse bijeenkomst van collectiebeheerders. De uitwisseling van kennis en ervaring tussen de verschillende organisaties is van grote waarde.
Naast het collectiebeheersysteem biedt Brabant Cloud natuurlijk ook de mogelijkheid tot online presenteren. Na de migratie verschenen de Kempisch objecten niet alleen op www.brabantserfgoed.nl, maar ook op de websites van de verschillende deelnemers. Met de toepassing van een Virtuele Collectie worden de collecties ook gezamenlijk gepresenteerd op www.kempencollectie.online. Gebruikers kunnen hier grenzeloos door het Kempisch erfgoed navigeren en hoeven dus niet van website naar website te surfen.
De Kempencollectie. (Bron: kempencollectie.online/collectie)
Voor de deelnemende collectiebeheerders is deze website ook buitengewoon interessant. Ze hebben nu een veel beter beeld van de voorwerpen die in bezit zijn van de collega instellingen. Daarnaast komen er op de website relaties aan het licht die eerder in de afzonderlijke collecties niet werden ontdekt. Denk bijvoorbeeld aan bidprentjes die bij verschillende heemkundekringen worden bewaard. Nu deze online te vinden zijn is het eenvoudig te controleren of ze ergens anders al bewaard worden. Heemkundewerkgroep Reusel heeft op deze manier duizenden bidprentjes kunnen afstoten.
De uitwisseling van kennis en ervaring tussen de verschillende organisaties is van grote waarde.
Als klap op de vuurpijl is het ook nog gelukt om collecties van buiten de Kempen toe te voegen aan de Virtuele Collectie. Het gaat hierbij om de fotocollectie van het BHIC en de archeologische vondsten in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Door specifieke zoekopdrachten toe te voegen in de achtergrond van Brabant Cloud worden nu enkel de voorwerpen die iets te maken hebben met de Kempen uit deze twee collecties gefilterd en op de website van de Kempencollectie getoond. Dit maakt het overzicht van Kempisch erfgoed natuurlijk nog veel completer en ook hier profiteren de collectiebeheerders weer van. Zij weten nu namelijk precies wat er nog ontbreekt in hun eigen tentoonstelling of presentatie.
De toekomst
De Kempencollectie is zeker nog niet af. Sterker nog, het is pas het begin van een langdurige samenwerking om het erfgoed in de Kempen beter zichtbaar en beleefbaar te maken. De samenwerking kan verder geïntensiveerd worden en de Virtuele Collectie kan worden uitgebreid. Daarnaast wordt er gezocht naar mogelijkheden om een streekconservator of coördinator aan te stellen. Tijdens het project is namelijk gebleken dat een karttrekker, die niet gebonden is aan één van de deelnemers en de belangen van alle partijen kan behartigen, van grote meerwaarde is. Dit wordt dus vervolgd! Voor meer informatie kijk op www.kempencollectie.online.