Duizenden bidprentjes online beschikbaar

Heemkundekring de Kommanderij in Gemert laat zien hoe zij hun collectie bidprentjes ontsluiten.

Door Peer Verbruggen

Heemkundekring de Kommanderij in Gemert is op dit moment de instelling met de meeste gedigitaliseerde bidprentjes op Brabants Erfgoed (11243 bidprentjes op 14-01-2019). Ik ga op bezoek bij Liesbeth Kuijpers in de Latijnse School van Gemert om te kijken waar die bidprentjes allemaal vandaan komen.

Administratief werk

Liesbeth is bij de heemkundekring al 10 jaar bezig met het invoeren van bidprentjes, maar ze registreert ook krantenknipsels over huwelijksfeesten en andere persoonlijke gebeurtenissen. Toen ze in Gemert ging wonen, kwam ze al snel bij de heemkundekring terecht. In de krant stond een oproep voor administratief medewerker. “Mijn man wees me op deze oproep, omdat ik 5 jaar op de gemeente Oisterwijk als archiefmedewerkster had gewerkt.” Toen degene die oorspronkelijk het bidprentjesarchief bijhield overleed, nam ze zijn werk over. Ze werd dan ook snel aanspreekpunt binnen de heemkundekring. Naast het invoeren van de bidprentjes werd ze ook actief bij de werkgroep genealogie, waar de bidprentjes gebruikt worden voor genealogisch onderzoek.

Liesbeth Kuijpers Gemert

Liesbeth Kuijpers aan het werk met de bidprentjes. (Bron: Erfgoed Brabant)

Juist voor dat genealogisch onderzoek zijn de bidprentjes ontzettend belangrijk. Ze bevatten veel bruikbare informatie, zoals de geboorte- en overlijdensdata. Samen met de informatie op rouwkaarten kunnen dan goed familieverbanden gelegd worden. Daarom is het belangrijk dat bidprentjes goed ontsloten zijn. Zonder bidprentjes is het erg moeilijk om een stamboom aan te leggen. Als je familie toevallig uit Gemert komt, heb je dus dankzij het werk van Liesbeth een grote kans een voorvader te vinden.

Samen digitaliseren

Maar waar komen die bidprentjes nu allemaal vandaan? “Mensen weten dat wij de bidprentjes graag hebben en we plaatsen ook regelmatig een oproep in de lokale krant. Soms komen er dozen tegelijk binnen.” Gelukkig hoeft ze niet alles zelf te doen. Twee collega’s van de heemkundekring scannen voor haar alle originelen en plaatsen de afbeeldingen op de computer van de heemkamer. “Ik neem ze op een usb-stick mee naar huis en voer ze daar op mijn gemak in”. Voor het invoeren wordt sinds 2016 gebruik gemaakt van Memorix Maior.

Als de prentjes digitaal zijn opgeslagen, worden er ook enkele fysieke exemplaren opgeslagen. In eerste instantie vier van elk prentje. Eentje wordt bewaard in het archief in een zuurvrij zakje. De andere drie worden bewaard voor het geval iemand een bepaald bidprentje zoekt. “Als we nog een originele over hebben krijgen ze die mee, anders maken we een kopie van ons origineel.” In Memorix Maior wordt bijgehouden hoeveel exemplaren er nog in het archief zitten. 

De bidprentjes brengen haar ook nog eens in contact met andere kringen in de regio. Als we meerdere bidprentjes hebben van een persoon die geboren of gestorven is in een dorp in de buurt stapt Liesbeth op de fiets en brengt ze het prentje langs bij de plaatselijke heemkundekring. Alle prentjes die dan nog over zijn gaan naar een verzamelaar van de regio kring NGV.

Schermafbeelding bidprentje Borret

Een greep uit de bidprentjes van Heemkundekring de Kommanderij op Brabants Erfgoed. (Bron: Brabants Erfgoed)

Alle rechten voorbehouden

Meer vragen dan antwoorden

Zelf ziet ze vrij weinig van wat er op de bidprentjes staat. De gegevens worden overgenomen, maar verder niet bekeken. “Soms zoek ik later nog wel eens iets uit. Bijvoorbeeld als er te weinig gegevens op het prentje staan. Dan probeer ik dit via boeken van de burgerlijke stand te achterhalen. Maar als ik bezig ben met invoeren houdt ik me niet met de inhoud bezig. Ik ben zelf ook geen Gemertse dus de foto’s zeggen me niks, misschien maar goed ook.” 

Als we op zoek gaan naar het oudste prentje in de collectie komen we het prentje tegen van ene Theodorus Antonius Borret (overleden 1786!). “Die naam zegt me wel wat, Borret. We hebben hier een Borretstraat en het huidige Ridderplein heette vroeger Borretplein.” Het blijkt te gaan om de vader van de bekende Gemertenaar Anton Joseph Lambert Borret, voormalig commissaris van de koning. Zo roept de summiere informatie die een bidprentje geeft toch ook mooie vragen op.

 

Ben jij benieuwd naar Memorix Maior als registratiesysteem voor bidprentjes? Of wil jij je bidprentjes ook tonen op Brabants Erfgoed? Neem dan contact met ons op.

Wil jij eens speuren tussen de Gemertse bidprentjes? Kijk dan op Brabants Erfgoed. Binnenkort zijn de Gemertse bidprentjes ook te bewonderen op de site van Heemkundekring de Kommanderij. En wil je de bidprentjes in het echt bekijken? Dan kun je natuurlijk ook langskomen de Heemkamer in Gemert.