Het thema "De apotheker" in Museum de Dorpsdokter. (Bron: Museum de Dorpsdokter)
Naam: Museum de Dorpsdokter
Woordvoerder: Hans Schoenmaker
Aantal records in Memorix Maior: 1.497
Vertel iets over je instelling.
De Stichting Geschied- en Oudheidkundig museum, de Dorpsdokter, werd in 1946 opgericht. Tot 1986 had de stichting vooral een heemkundige collectie. Bij de opening van het nieuwe museum in 1986 droeg de plaatselijke dokter Ruhe een kleine collectie medische voorwerpen over aan de stichting. In de loop der jaren verdween de heemkundige collectie steeds meer naar de achtergrond en richtte de stichting zich op de gehele eerstelijns gezondheidszorg (zorg waar geen verwijzing voor nodig is) van 1800 tot 2000.
In 2004 werd de naam veranderd in Museum de Dorpsdokter en in 2011 werd het een geregistreerd museum. Anno 2021 bestaat de kerncollectie uit het thema de Dorpsdokter en heeft het museum deelcollecties van de apotheker, de drogist, de tandarts, de wijkverpleegster, de fysiotherapeut en de vroedvrouw. Daarnaast is een vaste expositie over bekende en minder bekende Brabantse dokters ingericht.
Waarom maak je gebruik van Brabant Cloud?
Het museum wil, deels noodgedwongen, nadrukkelijker online aanwezig zijn. Voor de coronaperiode ontving het museum jaarlijks ca. 200 groepen en was een gericht marketingbeleid niet nodig. Het is echter onzeker of het groepsbezoek zich zal herstellen. Het museum wil zich daarom meer richten op de individuele bezoeker en op herhaalbezoek. Hiertoe is het museum vanaf dit jaar gratis toegankelijk voor Museumkaarthouders, worden er wisselexposities over actuele thema’s gemaakt (nu “van cholera tot corona”) en is het gebruik van sociale media geïntensiveerd.
Bevallingen waren gevaarlijke momenten. Voor de keuze gesteld, koos de arts ervoor de baby te offeren om de moeder te kunnen redden. Een ‘beklemd hoofd’ was een bekend probleem, evenals een levenloos kindje in de moederschoot. Als deze kinderen werden gehaald, betekende dit wel vaak dat de schedel zwaar beschadigd raakte. (Foto: Museum de Dorpsdokter)
In het najaar wil het museum een eerste serie voorwerpen met hun verhaal via Brabant Cloud online plaatsen. Het verhaal bij het voorwerp is belangrijk als achtergrond voor voordrachten, vitrineteksten, maar ook bij het geven van bruiklenen aan andere instellingen, hetgeen veelvuldig voorkomt.
Het voordeel van een werkgroep, die wekelijks bij elkaar komt en registreert, is dat de deskundigheid vanzelf groeit.
- Hans Schoenmaker
Afgelopen jaar heeft een werkgroep ca. 1500 voorwerpen handmatig overgezet van Adlib naar Memorix Maior. Er zijn nu nog 500 items te gaan voor het volledig overzetten van de kerncollectie. Behalve de verhalen bij de voorwerpen worden gegevens van instrumentmakers, maar ook van de eigenaren, zoals dokters, tandartsen, apothekers enz. vermeld. Het voordeel van een werkgroep, die wekelijks bij elkaar komt en registreert, is dat de deskundigheid vanzelf groeit.
De voordracht “help de dokter vertelt” is een blijvend succes. Het onderzoek van de voorwerpen en de verhalen eromheen worden verwerkt in deze voordracht. Naast het vastleggen van je collectie in het registratiesysteem is het onderzoek onontbeerlijk om als museum actief en vernieuwend bezig te zijn. Lees bijvoorbeeld het artikel over de Arme massa en de koepokinenting.
Volgens de katholieke leer waren alle mensen, ook baby’s, bezoedeld met de erfschuld. Alleen de doop bood verlossing. In de 17e eeuw kwam een verloskundige op het idee om bij een risicovolle bevalling kinderen in de baarmoeder te dopen met een doopspuit. In de praktijk werden ze trouwens ook voor klisteren gebruikt om de darmen met lauw water te spoelen. (Bron: Museum de Dorpsdokter)
Wat zijn je grootste leerpunten?
Laat de werkgroep die de collectie registreert regelmatig bij elkaar komen. Hiermee groeit de deskundigheid van de vrijwilligers en wordt de beschrijving van je collectie steeds beter.
Heb jij vragen over Brabant Cloud? Neem dan contact op met onze helpdesk op helpdesk@brabantcloud.nl. Wil jij meer horen van Hans over zijn ervaringen neem dan contact op met Museum De Dorpsdokter via info@museumdedorpsdokter.nl.